کلمات کلیدی: قرائات اهل بیت(ع)، همزه، نبره، تسهیل، قریش.
قرائات قرآنی یکی از ابواب لازم جهت فهم و پژوهش در قرآن است. قرائات منسوب به اهل بیت(ع)، به جهت انتساب آن به پیشوایان مذهب شیعه حداقل برای پیروان این مذهب از اهمیت ویژهای برخوردار است. این قرائات از گونههای مختلفی برخوردار است. از جمله آنها قرائت همزه با تسهیل و یا تخفیف است. برخی گزارشهای تاریخی و اصول زبانشناسی در قالب تأییدکننده این شیوه از قرائت همزه و گروهی دیگر در قامت یک چالش در صحت و یا استحسان آن مطرح است. وجود روایاتی دال بر تأیید این قرائت، نزول قرآن بدون نبره در لهجه قریش و موافقت این شیوه از قرائت با رسم مصحف و ثقیل بودن تلفظ همزه با نبره از جمله مؤیدات است. فقدان سند و حتی وجود اضطراب در متن برخی روایات، مخدوش بودن ادعای انحصار نزول قرآن به زبان قریش براساس روایات معارض و فرمان خلیفه سوم در نگارش مصحف براساس لهجه قریش این تأییدات را به چالش کشیده است. اطمینان تقریبی به قرائت قریش بر اساس تسهیل و همچنین ثقیل بودن تلفظ همراه با تحقیق برای همزه و همچنین عدم تغییر معنا و کمک به سلاست قرائت، موجب شدهاست که برخی این شیوه از قرائت را نیکوتر بدانند. پژوهش حاضر با بهرهگیری از منابع کتابخانهای و با روشی توصیفی تحلیلی و رویکردی انتقادی مؤیدات و چالشهای قرائت همزه منطبق بر منقولات منتسب به اهل بیت را مورد بررسی قرار داده است.
