چکیده
امروزه بحران آب به یکی از مهمترین موضوعات محافل علمی و غیر علمی ده است که بسیاری از بخش های شهری و روستایی را تحت تاثیر قرار داده است . این امر در منطقه شرق کشور نمود بیشتری یافته است و این مطقه را بیشتر درگیر نموده است. این پژوهش از نوع کاربردی و با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی با هدف بررسی تاثیر بحران آب بر پایداری روستاییان قاین گردآوری شده است. داده¬های مورد نیاز آن از میان 320 خانوار روستایی منطقه که به روش کوکران از حجم نمونه¬ای به میزان 17713 خانوار به روش تصادفی طبقه¬ای انتخاب شدند، جمع –گردید. تجزیه و تحلیل داده¬ها با بهره¬گیری از آزمون¬های استنباطی(رتبه¬ای فریدمن، t تک¬نمونه¬ای، همبستگی اسپیرمن) و ابزارهای تحلیل و پهنهبندی فضایی در محیط Arc Gis(لکه¬های داغ، خود همبستگی موران، درونیابی)، نشان دادند که بحران کمبود آب با کاهش میزان دارایی¬های معیشتی(میانگین دارای¬های مالی؛2.08؛ طبیعی:2.25؛ انسانی:2.28؛ فیزیکی:2.39؛ اجتماعی:2.56)، فقدان نهادهای تحول¬زا، ساختار و مدیریت ناکارآمد محلی و دولتی، اتخاذ استراتژیهای منفی، مانند مهاجرت و فروش دارایی¬ها، فقدان سطح مطلوب تابآوری(میانگین برابر 2.29) جهت مقابله و سازگاری و در نهایت؛ ایجاد پیامدهای منفی همچون: گسترش فقر و محرومیت(میانگین:4.15)، آسیب¬پذیری معیشت(میانگین:4.01) و شکل¬گیری مشاغل و درآمد ناپایدار و ناکافی(میانگین:3.92)، موجب آسیب¬پذیری و ناپایداری شدید در وضعیت معیشتی روستاییان منطقه شدهاست. نتایج آزمون همبستگی نیز، نشان داد که سه متغیر، میزان جمعیت(با شدت همبستگی:0.392)، میزان تنوع منابع درآمدی(با شدت همبستگی:0.297) و میزان حمایت¬های دولتی(با شدت همبستگی:0.197) با ارتباط معنی¬دار از نوع مثبت و مستقیم، تعیینکنندهترین عوامل در تبیین میزان تفاوت فضایی و ناپایداری معیشتی روستاییان بواسطه اثرپذیری از مخاطره خشکسالی می¬باشند.
