بازشناسی دو مقام عرفانی خوف و رجا از دیدگاه امام علی(ع) در نهج البلاغه
کپی شد
تاریخ ثبت: 17 آبان 1395
نویسندگان: میثم کهن ترابی
کلمات کلیدی: امام علی(ع)، خوف، رجاء، نهج البلاغه، عرفان.
خوف و رجاء دو مقام عرفانی هستند که هر سالک برای وصول به کمال باید این دو را در وجود خودنهادینه سازد. حضرت علی(ع) که به حق پیشوای عارفان است توجه و تأکید خاصی به این موضوع داشته است که بخشی از آن در نهجالبلاغه تجلی یافته است. ایشان در مقام ارائه الگو به مؤمنان عارف، از ویژگی خائفان در حوزه فکر، گفتار و رفتار سخن گفته است و حتی بازتاب این ویژگیها را در جسم و ظاهر آنها توصیف فرموده است امام علی(ع) در ادعیه و خطب خود از ضرورت امیدواری به مغفرت و رحمت الهی داد سخن داده و همگان را به آن توجه داده است. ایشان مساقات و همراهی خوف و رجاء را برای به سلامت طی کردن مسیر سلوک عارفانه لازم دانسته و در موارد متعددی حتی در نامههایی که به کارگزاران خود نوشته به آنها توصیه فرموده که خوف و رجاء را هم عمیقتر کنند و هم اجازه ندهند که یکی بر دیگری غلبه کند. از دیدگاه امیرمؤمنان،عارفان حقیقی هم در حوزه فردی و هم اجتماعی خوف و رجاء را که بدرستی شناختهاند به اندازه هم و در کنار یکدیگر به منصه ظهور میرسانند. پژوهش حاضر با هدف بازشناسی دیدگاه امیرمؤمنان در موضوع خوف و رجاء و با روش کتابخانهای و اسنادی و به صورت تحلیلی با تأکید بر نهجالبلاغه هم به ضرورت خوف و رجاء و هم به رفتارشناسی خائفان و امیدواران و کیفیت همراهی خوف و رجاء میپردازد.
