کلمات کلیدی: بافت فرسوده ، مشارکت، توسعه شهری، مدیریت شهر
بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری بخش اعظمی از سطح شهرهای کشور را تشکیل می دهند. بافت های قدیم، با ارزش کالبدی، تاریخی و فرهنگی نهفته در خود بهترین نشانه هویت شهری بوده اند و در عین حال حیات و رشد این بافت، مانع از فرسودگی شهر از درون شده و توسعه آنرا محدود می کند. در ساختار شهرها بافت قدیمی و تاریخی جزئی از سرمایه ملی و فرهنگی محسوب شده که به لحاظ زیبایی شناختی و تداوم و خاطرات جمعی و نیز هویت بخشی شهرها ارزشمند هستند. امروزه ضرورت مشارکت شهروندان در بهبود وضعیت کالبدی و اجتماعی شهرها بر کسی پوشیده نیست. مشارکت از کلیدی ترین مفاهیم در فرآیند توسعه شهری و محلی است به دلیل اینکه جهان پیچیده آینده، تواناسازی آحاد مردم و مشارکت فعال آنها را طلب می کند و از آن گریزی نیست. تجربیات کشور های توسعه یافته نشان داده است که مشارکت جوامع و مردم از شرایط ضروری موفقیت بلند مدت پروژه های شهری بوده است. اجرای طرحها در بسیاری موارد از توان دولت خارج است و یا بدون مشارکت مردم و جوامع محلی دچار مشکل می شود.بنابراین موفقیت طرحها در گرو مشارکت مردم و نهادهای محلی است و تنها با جلب اعتماد عمومی، تشویق مردم در مراحل مختلف طرح و استفاده از مشاوره عمومی است که طرحها تا حدود زیادی می توانند در تدوین اهداف و قابلیت های اجرایی با موفقیت همگام باشند و در نهایت این طرحها بتوانند با اتکاء بر داده های موثق، و پشتوانه مردم، موفقیت خود را تضمین کنند.
این تحقیق با رویکرد توصیفی – تحلیلی وبا هدف سنجش نقش مشارکت در بهبود بافت های فرسوده شهری با استفاده از روش تحلیل محتوایی و بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای – اسنادی گرداوری شده است تا با شناسایی راهکارها، حیات بافت های فرسوده شهرها حفظ و بهبود یابد. یافته های این پژوهش نشان می دهد برای احیای بافت های با ارزش تاریخی شهرها باید راهکارهای آموزش و ترویج، مدیریت و طراحی و اجرای برنامه ها و رهنمود های مربوط به احیا این بافت ها در اولویت قرار گیرد.
